دكتر علي دهنوي عضو هيات علمي گروه مهندسي عمران دانشگاه اصفهان و مدير عامل سازمان مديريت پسماند شهرداري اصفهان و مسئول كميته پسماند بازيافت در دومين همايش بين المللي دانشگاه سبز در مصاحبه اختصاصي با واحد خبر روابط عمومي به تشريح اهداف اين كميته پرداخت.
آقاي دكتر لطفا خودتان را معرفي بفرماييد؟
بنده دهنوي هستم عضو هيات علمي گروه مهندسي عمران دانشگاه اصفهان و مدير عامل سازمان مديريت پسماند شهرداري اصفهان، گرايش من مهندسي محيط زيست و تخصص اصلي بنده در زمينه تصفيه آب و فاضلاب است و يك سالي است در بحث مديريت پسماند شهري نيز ورود پيدا كرده ام و در اين زمينه كارهايي را شروع كرده ام.
لطفا كميته پسماند بازيافت دومين همايش بين المللي دانشگاه سبز، كه درحال حاضر مسئول آن هستيد را معرفي و درباره فعاليتهاي آن توضيح دهيد؟
محورهاي مختلفي براي دانشگاه سبز در نظر گرفته شده از جمله بحث آب و پساب، انرژي و موارد مختلفي كه به نوعي حفاظت از محيط زيست را در دستور كارشان دارند. يكي از اين حوزه ها بحث مديريت پسماند در دانشگاه ها و به نوعي دانشگاه سبز و مديريت پسماند است. بد نيست اين مورد را متذكر شوم كه اين همايش به نوعي در دانشگاه و براي دانشگاه درحال انجام شدن است ولي نتايج اين همايش ميتواند بعدا توسط دانشگاه، فرهنگسازي شده و به كل شهر و كشور توسعه داده شود. بنابراين نگاه فقط اين نيست كه مديريت پسماند در داخل دانشگاه انجام شود بلكه هدف اين است كه اگر در اينجا انجام ميشود، بتواند به عنوان يك الگوي موفق به دانشگاههاي ديگر، ادارات، شهرها و روستاها گسترش پيدا كند. بنابراين يكي از حوزه هاي كاري در اين همايش بحث مديريت پسماند است. براي روشن شدن اهميت موضوع در دانشگاه اصفهان روزانه حدودا 15 هزار نفر اعم از كارمندان و اساتيد و دانشجويان در رفت و آمد هستند كه باعث توليد پسماند زيادي ميشوند.اگر بخواهيم مديريت پسماند در شهر نتيجه موثرتري داشته باشد، به نظرم يكي از مكانهايي كه ميشود اقداماتي را به صورت پايلوت انجام داد در دانشگاه است. هم ميزان توليد زياد است، هم تنوع توليدات وجود دارد و هم اقشار مختلف با تنوع فرهنگي و اجتماعي مختلفي در ان هستند. بنابراين به عنوان يك پايلوت مناسبي ميتواند مد نظر قرار گيرد. در دانشگاه اصفهان بخش اعظمي از اين پسماندها در خوابگاه، بخشي در كوي اساتيد و بخشي در رستورانهاي سطح دانشگاه توليد ميشود. سه حوزه را در مديريت پسماند دانشگاه سبز مد نظر داريم كه يكي از اين حوزه ها، بازيافت و استفاده مجدد است. بسياري از اين اقلامي كه چه در سطح دانشگاه و چه در شهر به عنوان دورريز و پسماند توليد ميشوند، قابل بازيافت هستند و بعد از بازيافت و استفاده مجدد هستند. بازيافت ميتواند با تفكيك پسماندهاي خشك و تر عملياتي شود و حتي ميتواند توسعه پيدا كند كه بعدا بتوانيم از آنها انرژي استحصال كنيم، كود توليد كنيم و تقريبا كل پسماند را بتوانيم بازيافت و از آن استفاده كنيم و مجدادا به چرخه باز گردانيم. تكنولوژيهاي متنوعي در اين حوزه از مرحله تفكيك در مبدا تا مراحل نهايي وجود دارد كه قرار است بخشهايي از آن در همايش مديريت سبز ارائه شود.
يكي ديگر از حوزه هايي كه در اين همايش قرار است راجع به آن صحبت شود سياستهاي زيست محيطي و اقتصادي و درآمدزايي حاصل از مديريت پسماند است. كل اين پسماند اگر تفكيك شود و مورد استفاده قرار بگيرد و يا انرژي از آن توليد شود، باعث درآمدزايي ميشود. اصطلاح طلاي كثيف به دليل مباحث اقتصادي و درامدزايي پسماند به آن اطلاق ميشود. اين طلاي كثيف اصطلاحي است كه واقعا درست انتخاب شده چون پسماندها سرمايه هستند و اگر مديريت صحيحي داشته باشيم، ميتوانيم آنها را مجددابه چرخه مصرف باز گردانيم و از آنها ثروت توليد كنيم.
كار ديگري كه قرار است در اين همايش انجام شود بحث آموزش، فرهنگسازي و مشاركتهاي مردمي است. مديريت پسماند موفق نخواهد بود مگر اينكه تمام مردم در اين چرخه مديريت نقش داشته باشند، طيبعتا با آموزش و فرهنگسازي است كه اين نقش به نوعي پر رنگتر خواهد شد. اينها محوريهاي اصلي است ولي قرار است يك سري پنل تخصصي هم در اين همايش در حوزه هاي مختلف از جمله مديريت پسماند داشته باشيم. يكي از اين پنلهايي كه پيشنهاد شده جايگاه مديريت پسماند در انجام تعهدات تغيير اقليم است و با توجه به اينكه بخش عمده اي از پسماند دفن ميشود و گازهاي گلخانه اي از جمله متان و كربن دي اكسيد توليد ميكند، ميتواند بر روي تغييرات اقليمي تاثير گذار باشد و با توجه به كنفرانس تغيير اقليم سال 2015 و تعهداتي كه ايران داشته، يكي از محورها ميتواند اين موضوع باشد و ما ميتوانيم آن را در حوزه مديريت پسماند مورد بررسي قرار
دهيم و راهكارهاي مناسبي را ارائه دهيم و به اجرايي شدن تعهداتي كه ايران داشته بتوانيم كمك كنيم.
كار ديگري كه به نظرم دانشگاه ميتواند در آن نقش داشته باشد اين است كه يك اطلس جامع مديريت پسماند براي كشور تهيه كند. ما درحال حاضر عدد و رقم صحيحي از وضعيت توليد پسماند از روش مديريتي در دسترس نداريم. مثلا اينكه در شهرهاي شمالي از چه الگويي براي مديريت پسماند استفاده كنيم، يا شهرهاي جنوبي چه الگويي يا در مركز ايران چه كنيم. پس دانشگاه كمك زيادي ميتواند در تهيه اين اطلس داشته باشد و يك پنل تخصصي را ميتوانيم به اين موضوع اختصاص دهيم. علاوه بر اين كارگاههاي تخصصي نيز ميتواند در كنار اين همايش وجود داشته باشد.
به نظر ميرسد در اين چند مورد ميتوانيم كارگاه هاي تخصصي داشته باشيم كه تكنولوژيهاي جديد جمعآوري و ذخيرهسازي پسماند بخصوص در دانشگاه ها را معرفي كنيم. براي مثال معرفي تكنولوژي دستگاههاي خود دريافت پسماند خشك. در دنيا تكنولوژي هايي وجود دارد كه مثل خودپردازهايي كه پول دريافت ميكنيد، خود دريافت هستند .مثلا كارتهاي مترو و يا ... را براي شما در قبال دريافت پسماند خشك تفكيك شده،شارژ مي كنند. اينها يكي از مواردي است كه دنبال آن هستيم كه به صورت تخصصي راجع به آن صحبت كنيم و حتي نمايشگاهي داشته باشيم كه اين موارد را ارائه كنيم. در حال حاضر با تكيه بر دانش داخلي، خود دريافت بومي پسماند خشك در حال توليد است كه اميدواريم در نمايشگاه رونمايي شود.
مخازن زيرزميني هوشمندي توليد كرده ايم كه به جاي قرار گرفتن روي زمين، در داخل زمين هستند و ما آن مخازن را نميبينيم. يك دريچه ي ورودي دارد كه شامل يك سنسور است كه وقتي زباله را جلوي آن ميگيريم درب آن باز ميشود و زباله را داخل آن مياندازيم و درب آن بسته ميشود و وقتي مخزن پر شد آلارم ميدهد و آن را خالي ميكنند. مزيت اين مخزان به جز اينكه از منطره هاي زشت جلوگيري نيشود، باعث عدم دسترسي بسياري از حيوانات به زباله ها و پاره كردن كيسه انها ميشودكه نهايتا باعث جلوگيري از آلودگي محيط ميشود. در شهر اصفهان يك تا دو مورد از اين مخزنها نصب شده است و احتمالا يكي از آنها را نيز در دانشگاه اصفهان تا قبل از اينكه همايش شروع شود نصب خواهيم كرد يا در نمايشگاه جانبي نمايش خواهيم داد. بحث بعدي كه در كارگاه تخصصي مورد بررسي قرار ميگيرد تكنولوژي مديريت پسماند ويژه دانشگاهها است كه ميتوانيم به يك جمعبندي خاصي برسيم با توجه به اينكه جمعيت زيادي وجود داد و همه جوان هستند، باتوجه به اين كه خوابگاه وجود دارد و ميتوانيم به اين نتايج برسيم كه چه كارهايي ميتوانيم بكنيم كه توليد پسماند را كاهش دهيم و ثانيا از تكنولوژيهاي نوين نيز استفاه كنيم. در كنار اين چند محور كه به طور خلاصه شامل ارائه مقالات و پنلهاي تخصصي و كارگاههاي تخصصي و غرفه هاي نمايشگاهي در حوزه هاي مختلف وجود دارد،تلاش ميكنيم در حوزه مديريت پسماند هم اين خوددريافتهاي پسماند و مخازن هوشمند را ارئه دهيم و بتوانيم گرهاي از مشكلات كشور را باز كينم.
در زمينه مديريت پسماند مثل زمينه هاي ديگر شركتهاي قدري نداريم و شركتهايي كه وجود دارند نيز بيشتر در زمينه ساخت تجهيزات و بهرهبرداري خطوط پردازش هستند، اخيرا نيز يك شركت دانش بنيان را فعال كرده ايم و اين مخازن هوشمند را توليد كرده ايم. يا RVM را سازمان مديريت پسماند حمايت كرده و الان درحال توليد است. به نظرم جذاب است كه اين شركتها در اين همايش حضور داشته باشند. حتما پيگيري ميكنيم شركتهاي دانش بنياني كه ميتوانند تكنولوژيهاي نويني را در كشور اشاعه دهند در اين همايش حضور داشته باشند و پيگيري ميكنيم كه اين مورد اتفاق بيفتد.
گفتني است دومين همايش بين المللي دانشگاه سبز با ميزباني دانشگاه اصفهان در روزهاي 10 و 11 ارديبهشت ماه سال جاري با حضور صاحب نظران داخلي و خارجي در اين دانشگاه برگزار مي شود.
